تأثیر حذف یارانه حامل های انرژی بر هزینه تولید و قیمت تمام شده محصول پنبه (مطالعه موردی استان گلستان)

اهمیت استفاده ازگیاه پنبه درمصارف غذایی، دارویی و صنعتی منحصر به فرد می باشد و به دلیل ارزآوری قابل توجه و خاصیت درآمدزایی، اشتغالزایی و برخورداری از مزیت نسبی به عنوان یک گیاه استراتژیک و مهم در اقتصاد ملی تلقی می شود. از آنجا که سیاست های حاکم بر بازرگانی و قیمتگذاری این محصول در دو دهه اخیر نسبت به دیگر محصولات منطقه، بر تولید، سطح زیرکشت و صادرات آن بیشتر تأثیرگذار بوده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین هزینه تولید محصول پنبه، سهم هزینه نهاده های کشاورزی و حامل های انرژی و قیمت تمام شده محصول پنبه، در اثر اجرای سیاست حذف یارانه حامل های انرژی، بر محصول استراتژیک پنبه استان گلستان صورت گرفته است. داده های موردنیاز به صورت مقطعی و از بانک هزینه تولید محصولات کشاورزی و تکمیل 20 پرسشنامه توسط صاحبنظران و کارشناسان با استفاده از رهیافت دلفی گردآوری شد. سپس، هزینه تولید محصول پنبه، هزینه نهاده های کشاورزی، و قیمت تمام شده محصول پنبه با استفاده از تکنیک حسابداری صنعتی تعدیل‎یافته در قالب سه سناریوی «قبل از اجرای سیاست» (قیمت گازوییل 165 ریالی و برق 20 ریالی)، «حین اجرای سیاست» ( شرایط فعلی با قیمت گازوییل 1500، 3500 ریالی و برق 140 ریالی) و «پس از اجرای سیاست» (قیمت تمام شده حامل های انرژی، قیمت گازوییل 7900 ریالی و برق 550 ریالی) تعدیل یارانه محاسبه گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که هزینه تولید محصول پنبه در اثر افزایش قیمت گازوییل در حین اجرای سیاست (1 و 2 ) و پس از اجرای سیاست به ترتیب 5، 12 و 23 درصد و افزایش قیمت برق، هزینه تولید محصول پنبه درحین اجرای سیاست 42 درصد و بعد از اجرای سیاست به 185 درصد افزایش می یابد. لذا در اثر اجرای سیاست قیمت تمام شده محصول پنبه از 7130 به رقم 8190 ریال (حذف کامل یارانه گازوییل) و 13200 ریال (حذف کامل یارانه برق) افزایش نشان داد. بنابراین پیشنهاد می شود حذف یارانه ها تدریجی و بااحتیاط انجام شود.